Melatonin ve Rahim (Endometriyal) Kanseri: Hormonel Denge Üzerine Koruyucu Etkiler

Melatonin yalnızca uyku düzenleyici değil, aynı zamanda hormon bağımlı kanserlerin gelişiminde kritik bir düzenleyici molekül olarak kabul edilmektedir.
Östrojen fazlalığı (hiperöstrojenizm) rahim iç tabakasının (endometriyum) aşırı kalınlaşmasına neden olur ve uzun vadede endometriyal kanser riskini artırır.
Son yıllarda yapılan çalışmalar, melatoninin bu süreci çok yönlü biçimde baskıladığını göstermektedir.


🧬 Melatonin ve Endometriyal Kanserin Biyokimyasal İlişkisi

Endometriyal kanser, özellikle menopoz sonrası dönemde yüksek östrojen maruziyetiyle tetiklenir.
Melatonin, anti-östrojenik, antioksidan ve anti-proliferatif etkileriyle bu sürece karşı koruma sağlar.

Melatonin reseptörleri (MT1 ve MT2), rahim dokusunda da bulunur. Bu reseptörler aracılığıyla:

  • Aromataz enzimini baskılar,
  • Hücre döngüsünü yavaşlatır,
  • Tümör hücrelerinin büyümesini engeller.

⚙️ Melatoninin Koruyucu Mekanizmaları

1. Aromataz Baskılanması

Aromataz, androjenleri östrojene dönüştürür. Melatonin bu enzimin aktivitesini azaltarak rahim dokusundaki östrojen seviyesini düşürür.

2. DNA Onarımı ve Antioksidan Etki

Melatonin, reaktif oksijen türlerini temizleyerek DNA hasarını önler. Bu, kanserleşmenin ilk aşamasını durdurur.

3. Apoptozun (Hücre Ölümü) Uyarılması

Melatonin, kanser hücrelerinde programlı hücre ölümünü aktive eder; böylece tümör büyümesini baskılar.

4. Anjiyogenezin Engellenmesi

Melatonin, VEGF gibi damar oluşturucu faktörlerin salınımını azaltarak tümörün beslenmesini önler.


📊 Bilimsel Bulgular

  • Zhao et al. (2013): Melatonin, endometriyal kanser hücrelerinde aromataz ekspresyonunu %45 azaltmıştır.
  • González et al. (2015): MT1 reseptör aktivasyonu, kanser hücrelerinin proliferasyonunu anlamlı biçimde baskılamıştır.
  • Liang et al. (2021): Melatonin, endometriyal kanser modellerinde tümör hacmini %35 küçültmüştür.

💊 Klinik Kullanım

AmaçDozZamanlama
Hormonel denge desteği3–5 mgYatmadan önce
Endometriyal koruma5–10 mgAkşam saatlerinde, doktor kontrolünde

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

Melatonin, hormonal tedavi gören veya östrojen replasmanı kullanan kadınlarda dikkatle uygulanmalıdır.
Kanser tedavisi gören hastalarda onkolog onayı gereklidir.


🌿 Sonuç

Melatonin, endometriyal kanser gelişiminde etkili bir biyolojik koruma faktörüdür.
Hem östrojen metabolizmasını düzenler hem de oksidatif stresi azaltır.
Düzenli melatonin desteği, özellikle menopoz sonrası kadınlarda rahim sağlığının korunmasına yardımcı olur.


📚 Kaynakça

Liang, F. et al. (2021). Melatonin suppresses angiogenesis and tumor progression in endometrial carcinoma. Oncology Reports, 46(2), 88–95.

Zhao, Y. et al. (2013). Melatonin inhibits aromatase expression in endometrial carcinoma cells. Journal of Pineal Research, 54(3), 227–235.

González, A. et al. (2015). MT1 receptor activation inhibits proliferation in endometrial cancer cells. Molecular and Cellular Endocrinology, 414, 168–177.